ساختار و عملکرد پوست و راهکارهای مراقبت از پوست :
پوست یکی از اندام‌های زنده و دائما در حال تغییر، پویا و سازگار بدن است. و به گرما، لرزش، حرکت و فشار بسیار حساس بوده و با تغییر محیط، دما و نور واکنش نشان میدهد.
وظایف پوست :
- جلوگیری از اتلاف آب
- محافظت در برابر اشعه ماورا بنفش مضر
- بالشتک سازی در برابر ضربه
- جلوگیری از میکروارگانیسم‌ها مانند باکتری‌ها، ذرات و مواد شیمیایی
- و تولید ویتامین D
ساختار پوست : راهکارهای مراقبت از پوست
پوست از سه لایه تشکیل شده است. بیرونی ترین لایه اپیدرم نامیده می‌شود، در زیر آن درم و در آخر، در زیر همه آنها لایه چربی زیر جلدی قرار دارد.
اپیدرم : بیرونی ترین لایه پوست است، پوستی که می‌توانید ببینید و ساختار محافظ اولیه را می‌سازد و به آن لایه شاخی یا اِستراتوم کورنِئوم (Stratum Corneum) نیز می‌گویند . اپیدرم به طور مداوم در حال بازسازی است. سلول‌های موجود در لایه‌های تحتانی کراتینوسیت نامیده می‌شوند که به سطح بالاتر حرکت می‌کنند و با رسیدن به سطح، سخت تر می‌شوند. در واقع این لایه از سلول‌های مرده پوست ساخته شده اند که به طور مداوم پوسته پوسته شده و با لایه‌هایی از سلول‌های جدید که از زیر آن خارج می‌شوند جایگزین می‌گردند.
درم : یک لایه فیبری است که اپیدرم را پشتیبانی و تقویت می کند و بسیار ضخیم تر از اپیدرم است. به پوست قدرت و انعطاف پذیری میدهد و از بدن در برابر فشار و استرس محافظت می‌کند.
بافت زیر جلدی یا هیپودرم : عمیق‌ترین لایه پوستی در بدن که از یک لایه زیر پوستی از چربی در زیر درم تشکیل شده است و مواد مغذی را برای دو لایه دیگر پوست تأمین می‌کند و همچنین برای بدن نسبت به محیط بیرون به صورت عایق عمل می‌کند.
عملکرد لایه‌های پوست : اپیدرم یا روپوست لایه‌ای از پوست است که از ورود پاتوژن‌ها به داخل بدن جلوگیری کرده و مانع خارج شدن آب از بدن می‌شود.
سلول‌های لایه اپیدرم شامل: کراتونیست‌ها، از ورود پاتوژن ها به بدن محافظت می کنند.
سلول‌های لانگرهانس: در صورت بروز عفونت در پاسخ به ایمنی بدن کمک می‌کنند.
ملانوسیت‌ها: سلول‌های حاوی ملانین که رنگدانه‌هایی را ایجاد می‌کنند و موجب رنگ پوست بدن می‌گردند.
سلول‌های مرکل: سلول‌های گیرنده بیضی شکل که مربوط به حس لامسه هستند.
درم یا پوست که در بخش‌های عمیق‌تری نسبت به اپیدرم قرار دارد به عنوان سپری در اطراف بدن قرار گرفته که بدن را از اثرات شدید و سخت محیطی محافظت می‌کند. این لایه حاوی بسیاری از ساختار‌های پیچیده، اعم از اعصاب، رگ‌های خونی، فولیکول‌های مو، غدد عرق، و غدد چربی پوست است. این غدد چربی که به «غدد سباسه» نیز معروف هستند، ماده مومی و روغنی را ایجاد می‌کند که سراسر پوست بدن را می‌پوشاند تا از آسیب‌های محیطی در امان باشد.
درم از کلاژن با الیاف کشسان تشکیل گردیده که قابلیت انعطاف پوست را ایجاد کرده و به محکم نگه داشتن آن از کشش و آسیب جلوگیری می‌کند و ترکیبات دیگر آن از گلیکوزآمینوگلیکان تشکیل شده که در نگه داشتن مقادیر زیاد آب موثر است.
سلول‌های درم توسط رگ‌های خونی تغذیه می‌شوند، در حالی که هیچ کدام از رگ‌های خونی به ایپدرم نفوذ نمی‌کنند و اپیدرم مواد را فقط از طریق انتشار از لایه زیرین خود دریافت می‌کند. درم همچنین دارای اعصاب و اندام‌های حسی در سطوح مختلف است.
موارد تاثیر گذار در اختلال عملکرد پوست :
هنگامی که پوست خشک ، پوسته پوسته ، ترک خورده و یا حتی خونریزی دارد و یا دارای بافتی خشن می باشد ، نشانه‌های یک پوست آسیب دیده است که می‌تواند منجر به سوزش یا خارش پوست ، یا شرایطی مانند اگزما شود.
- قرار گرفتن در معرض طولانی مدت اشعه ماورا بنفش نور خورشید می تواند سیستم دفاعی طبیعی پوست را ضعیف کند.
- مواد شیمیایی، مواد شوینده، حلال و حتی عطرها می توانند تعادل PH پوست را تغییر دهند و پوست را خشک و حساس کنند.
- شستشوی زیاد پوست می تواند باعث از بین رفتن عوامل طبیعی مرطوب کننده پوست گردد.
- با بالا رفتن سن و بلوغ، پوست می‌تواند برخی از عملکردهای محافظتی خود را از دست بدهد.
- رطوبت و دما می‌تواند باعث خشکی یا چربی بیش از حد شود.
و اما راهکارهای مراقبت از پوست :
تصور غلط راجع به داشتن پوست بد، ارتباط آن با موضوعات ژنتیکی و ارثی است، البته برخی از زمینه های بهداشتی، محیطی، آب و هوایی یا ژنتیکی وجود دارد که به چالش های پیش روی ما کمک می‌کند ، اما اغلب آن به محصولاتی که ما استفاده می کنیم بر می‌گردد.
اینجاست که می‌توانیم در محصولات مراقبت از پوست و مواد آرایشی مورد استفاده خود تغییر ایجاد کنیم. انتخاب محصولات مناسب یا ساخت آنها توسط خود ما، تضمین می‌کند که عملکردهای محافظتی اساسی پوست حفظ شده و باعث زیبایی ما و پوستمان گردد.
موادی هستند که به معنای واقعی کلمه پوست را تغذیه می‌کنند ! آنها نه تنها به جبران مجدد سد چربی ، بازگرداندن گوشته اسیدی و حفظ عملکرد مناسب سیستم ترمیم کمک می‌کنند ، بلکه مواد مغذی حیاتی را نیز فراهم کرده که رشد سالم پوست را تقویت می‌کنند، گردش خون را تشویق کرده و با تحریک یا التهاب مقابله می‌کنند.
بنابراین ، انتخاب مواد طبیعی مناسب برای مراقبت از پوست می‌تواند به حفظ عوامل مرطوب کننده طبیعی که برای پوست نرم و لطیف بسیار مهم هستند، کمک کند.
مرطوب کنندگی: زمان هایی برای حفظ محتوای آب و جلوگیری از اتلاف آن بر روی پوست مانعی ایجاد می‌کنیم و آبرسانی هنگامی است که در واقع میزان آب پوست را افزایش دهیم.
چگونه می‌توانیم پوست را مرطوب نگه داریم؟راهکارهای مراقبت از پوست
شما می‌توانید با اطمینان از نوشیدن مقدار زیادی آب و خوردن مقدار کافی میوه و سبزیجات، و فقط استفاده محصولات شوینده ملایم که پوست شما را از روغن‌های طبیعی پاک نمی‌کند، بدن خود را مرطوب نگه دارید.
با استفاده از محصولات طبیعی مراقبت از پوست مانند کرم، لوسیون، شیر، تونر و اسپری که حاوی آب هستند می‌توانید به پوست خود کمک کنید تا مرطوب بماند.
و سرانجام ، با استفاده از مرطوب کننده‌هایی که حاوی مواد جذب کننده آب از اتمسفر (مواد مرطوب کننده) و همچنین موادی که مانع از بین رفتن آب (انسداد) از طریق لایه‌های پوست می‌شوند ، می‌توانید به هیدراته کردن و مرطوب نگه داشتن پوست کمک کنید.
اسید هیالورونیک یکی از قوی ترین مواد مرطوب کننده موجود است. این ماده می تواند تا 1000 برابر وزن خود آب نگه دارد.
هنگام انتخاب نوع محصولات مراقبت از پوست که متناسب با پوست شما هستند، باید به آنچه پوست شما نیاز دارد توجه کنید.
به عنوان مثال ، اگر پوست خشکی دارید بهتر است از کرم‌ها و لوسیون‌های مرطوب کننده فاقد چربی استفاده کنید زیرا پوست شما برای مرطوب نگه داشته شدن به آب آن محصولات مراقبتی نیاز دارد.
ترکیب نرم کننده، مرطوب کننده و مسدود کننده ترکیب طلایی برای یک محصول مراقبتی خوب محسوب می‌شوند.
نرم کننده ها موادی هستند که برای روانکاری سطح پوست به فرمولاسیون اضافه می شوند و به پوست حالت لطیف و نرم می‌دهند. مرطوب کننده‌ها مواد محلول در آب هستند که با گرفتن رطوبت از هوای اطراف یا از درم، محتوای آب لایه های بالای پوست را افزایش می‌دهند. گلیسیرین نمونه ای از یک ماده مرطوب کننده خوب است.
مسدود کننده ها معمولاً موادی با پایه روغنی هستند که سطح پوست را می‌پوشانند و سدی ایجاد می‌کنند که از اتلاف آب ترانسپیدرمال جلوگیری می کند. کره ها ، به عنوان مثال کره شی ، و موم ها ، به عنوان مثال جوجوبا ، و برخی روغن ها مثال روغن آووکادو ، نمونه‌هایی از انسداد خوب هستند.